Με την έναρξη του ύπνου αλλάζει όλη η λειτουργία του σώματος μαζί φυσικά και η λειτουργία του εγκεφάλου. Στον εγκέφαλο γίνονται σημαντικά γεγονότα που εντάσσονται σε δύο φάσεις.
Στην πρώτη ¨ο ύπνος μη ταχεών οφθαλμικών κινήσεων-Non REM¨- στάδια ,1,2,3 και 4, ο φλοιός υποαιματώνεαι και ο βασικός του μεταβολισμός πέφτει. Η καρδιά κτυπάει αργά και η πίεση του αίματος πέφτει. Αυτός το κομμάτι του ύπνου κυριαρχεί στο πρώτο μισό της νύχτας και είναι αυτό που μας ξεκουράζει και βοηθάει στο να χαραχθούν στη μνήμη ότι μάθαμε κατά την ημέρα.
Υπάρχει και ένα 5ο στάδιο, των ¨ταχεών οφθαλμικών κινήσεων-REM¨ το οποίο γίνετε κυρίως κατά τις πρωινές ώρες. Σε αυτό το στάδιο ονειρευόμαστε. Είναι δε αξιοσημείωτο ότι όταν ονειρευόμαστε είμαστε τελείως παράλυτοι. Δηλαδή σπάνια αν ξυπνήσουμε πάνω στο όνειρο μπορεί να μη μπορούμε να κουνηθούμε και να αισθανόμαστε τελείως παράλυτοι. Αυτό ο κόσμος το ονόμαζε ¨Μώρα¨.
Σημαντικές Γνώσεις
Το 3ο και το 4ο στάδιο είναι ο πραγματικά βαθύς ύπνος. Σε αυτό το στάδιο το σώμα πια ξεκουράζεται και δεν μπορούμε να ξυπνήσουμε εύκολα. Στα δύο αυτά στάδια, δηλαδή στο 3ο και στο 4ο, τα κύματα του εγκεφάλου γίνονται ακόμη πιο αργά και γι αυτό ονομάζονται στάδια βραδέων κυμάτων.
Τα στάδια 3 και 4 (ύπνος βραδέων κυμάτων) είναι ο πιο γόνιμος ύπνος. Στα στάδια αυτά, των βραδέων κυμάτων, χαράσσονται στη μνήμη μας οι σημαντικότερες και πιο ωφέλιμες πληροφορίες της προηγούμενης ημέρας. Για το λόγο αυτό ο βαθύς μας ύπνος είναι πολύ σημαντικός για τη μνήμη μας και για τη μάθηση.
Αρχιτεκτονική του ύπνου
Επίσης στον ύπνο βραδέων κυμάτων γίνετε η αύξηση και ανάπλαση του σώματος με την έκκριση της αυξητικής ορμόνης όπως και η επιδιόρθωση σε διάφορα σημεία του σώματος που χρειάζεται ο οργανισμός μας κάτι που δεν μπορεί να γίνει κατά τη διάρκεια της μέρας.
Το στάδιο REM χαρακτηρίζεται από ταχείες κινήσεις των οφθαλμών (Rapid Eye Movement) Σε αυτό το στάδιο ονειρευόμαστε. Κάθε βράδυ ονειρευόμαστε αρκετές ώρες (όχι δευτερόλεπτα όπως λένε πολοί). Τα όνειρα όμως δεν είναι φτιαγμένα για να τα θυμόμαστε, είναι ασυνείδητη λειτουργία. Απλά αν τύχει να ξυπνήσουμε κατά τη διάρκεια του ύπνου REM θυμόμαστε λίγο από το όνειρο που έτυχε να βλέπουμε εκείνη τη στιγμή.
Σημαντικές Γνώσεις
Στο στάδιο REM ο οργανισμός κάνει αυτοέλεγχο, δοκιμάζει δηλαδή αν όλα τα όργανα μου λειτουργούν σωστά. Γι αυτό και στο στάδιο αυτό μεταβάλλονται συνεχώς οι παλμοί της καρδιάς, η πίεση του αίματος και ο ρυθμός της αναπνοής ενώ η ρύθμιση της θερμοκρασίας του σώματος διακόπτεται προσωρινά. Κάποιες λειτουργίες του σώματος στο στάδιο αυτό μοιάζουν αρκετά με τις αντίστοιχες κατά τη διάρκεια της ημέρας.
Επίσης ο ύπνος στο στάδιο REM βοηθά σημαντικά τον εγκέφαλο να διατηρήσει στη μνήμη και να ενισχύσει εκείνα τα γεγονότα της προηγούμενης ημέρας που ήταν τα περισσότερο συναισθηματικά φορτισμένα και να περιορίσει τις λιγότερο σημαντικές λεπτομέρειες. Έτσι ξαναζούμε έντονες συναισθηματικά στιγμές και γι αυτό τα όνειρά μας είναι γεμάτα συναισθήματα.
Αρχιτεκτονική του ύπνου
Ο ύπνος REM διαρκεί συνήθως περίπου μισή ώρα. Κι όσο περνάει η νύχτα, η διάρκεια αυτού του σταδίου μεγαλώνει. Ένας ολόκληρος κύκλος ύπνου με τα 5 αυτά στάδια διαρκεί κατά μέσο όρο 2 ώρες. Στη διάρκεια της νύχτας γίνονται 3-4 ολόκληροι κύκλοι του ύπνου. Δηλαδή και τα 5 αυτά στάδια, επαναλαμβάνονται με την ίδια σειρά 3-4 φορές όταν κοιμόμαστε για ένα περίπου 8ωρο